2000. urteko gezur haundia

Haurra nintzela 2000. urtea distiratsua zen oso. Espaziountziak, Martitzeko koloniak... Garai hartan argi genuen 2000. urtean errobotez inguraturik egongo ginela. Giza itxurakoak eta gu bezain adimentsuak izango zirelarik Isaac Asimovek sortutako Errobotikareu 3 legeak beharko genituen haiez babesteko. Baina 2000. urtea iritsi ta ezerezean geratu zen dena (2000 efektua ere hutsean geratu zen!)
Asimo errobotaren bideo hau ikustean 2000. urterako espero genituen errobotak etorri zaizkit gogora. Asimoren inteligentzia artifiziala oso mugatua dela ahaztu eta biziduna iruditu zait.

Horregatik agian tristura izugarria eman dit hurrengo bideoko Asimoren erorketa ikustean. Bapatean bizidun izatetik makina puska izatera pasa da. Zergatik baina ez dute besoak luzatuz babesteko programatu? Bizidunontzat hain erraza dena inteligentzia artifizialarentzat zailtasun gaindiezina dirudi (ikus "Cuerpos y Máquinas", 2003, Rodney A. Brooks-ena). Gixajoa.

Urte berri on guztioi.

Burgerkinean afaltzen dute kloiek

Zinemara gindoazen Tuteran, eta denboraz justu genbiltzala Burgerkinean zeozer irenstea erabaki genuen. Jendetza, hilarak, presaka, estresa, janari pilo merkea eta zaporerik gabeko haragia. Ah, eta kriston ketxup usaina. Espaziodenborako estasi amerikarra Nafarroako erriberan.
Kaloria, kolesterol eta behi hormona menua iresten ari nintzela, kristalaz bestaldeko Macautorako (Burgerkinauto?) auto hilaran erreparatu dut nahitanahiez. Hamarretik bederatzi kasutan auto berri-merke xamarra deportibo itxurarekin, barruan bikote gaztea, moderno ta itxura zainduta, mutila gidari eta neska kopilotu.
Harridura marka. Kloiak hemen dira? Denok ahal gara berdintsuak? Hala gaur egungo gazteen gauza da? Gazte populazio berezia agian? Aspaldi peutsatu izan dut giza jokaera kuantifikatua dagoela (pentsamolde bera janzkera bera eta bizimodu berari lotua doa), baina holako homogeneitate basatiak aztoratu egiten nau. 20 urte nituela asteburuak ordenagailuan eta irakurtzen ematen nituen. Agian ni naiz alien antzekoa, admititzen dut. Baina homogeneitate basati honek harritu egin nau, aizu!

Ley Foral 18/1986, de 15 de diciembre, del vascuence

"Son objetivos esenciales de la misma:
a. Amparar el derecho de los ciudadanos a conocer y usar el vascuence y definir los instrumentos para hacerlo efectivo.

b.Proteger la recuperación y el desarrollo del vascuence en Navarra, señalando las medidas para el fomento de su uso.

c.Garantizar el uso y la enseñanza del vascuence con arreglo a principios de voluntariedad, gradualidad y respeto, de acuerdo con la realidad sociolingüística de Navarra."

Atzo, 2006ko abenduaren 15a, ez bakarrik euskaldunon, baizik eta nafar guztion legeak zapaltzen dituen "Ley del Vascuence" legearen 20. urteurrena bete da. Bitxia da gure gobernari maiteek egin duten legearen erabilera legeak berak zehazten zituen helburuak ikusita. Bizitzaren (politikaren esan beharko nuke) komeriak. Ala otsoa ardi larruz mozorrotuta esan beharko nuke?Euskara nafar guztion ondarea izanik (berdin dio hitzegin hala ez, kultura guztion ondarea delako) gure hizkuntza eskubideak zapaldu besterik ez du egiten, euskaraz ikasi eta bizitzeko trabak ezarriz. Geure herrian atzerritar sentiaraziz.

Urteurren lotsagarri honen hildoan, sarrera multzo berri bati hasiera emateko erabakia hartu dut: "Euskaldun baten abenturak Nafarroako erriberan". Laster zuen blogik gogokoenean.

Gero eta ergelagoak

Bueltan naiz galaxiako erdigunean bete behar izan dudan misiotik. Bidaiatzen ari nintzela (ez dira hain bidai luzeak ere espaziuntzi erlatibistalk erabiltzen ditugunetik) "Elogio del Imbecil" liburua irakurtzeko beta izan dut (Booklet ISBN 84-8460-559-0).

Labur labur esanda hona hemen Pino Aprile idazlearen tesia: Gizakia gero eta ergelagoa da. Honek ez gaitu ustekabean hartzen (ez ni behintzat, nire ergelkeriaren garapenaren lekuko bait naiz). Baina Aprile gure lagunak haratago doa eta datu historiko, soziologiko, ekonomiko zein zientifikoak erabiltzen ditu ergelkeriaren betekizun ebolutiboa defendatzeko.

Tesi landua dudarik ez, ideia erakargarriak adierazten ditu (burokrazia eta ergelkeriaren artelko erlazioa bezala edota gizartearen eginkizun "ergeltzailea"). Baina nahiz eta ergelkeria haunditzeko mekanismo sorta nahikoa erakutsi ergelkeria haunditze hori baieztatzen duen daturik ez dago ez eta ergelkeria haunditzearen abantaila ebolutiboak. Bestalde inteligentziaren definiziorik ez dago inon, inteligentziaren funtzioa gizartearen eboluzioan intuitiboki lantzen du soilik eta balore kulturalak nahasten ditu inteligentziaren kontzeptuarekin.

Ondorioz, nahiz eta ezagutza zein datu zientifiko exkaxekin,liburu ona da, originala, eta auskalo, agian pentsaraziko diguna. Auskalo...